Tháng 11/1968, như bao thanh niên khác ở quê nhà, ông Nhật lên đường nhập ngũ. Vào chiến trường, ông được biên chế về Đoàn 551, trực tiếp chiến đấu trên chiến trường Quảng Trị, chiến trường Lào, tham gia các trận đánh ở Savalakhẹt, Xiêng Khoảng, Cánh đồng Chum…

Cuối năm 1973, bị căn bệnh sốt rét hành hạ, ông được chuyển ra Trạm điều dưỡng ở Cây số 0, đường mòn Hồ Chí Minh. Tình hình sức khoẻ ngày một xấu đi, ông rụng tóc, sức khỏe giảm sút nên không thể trở lại chiến trường. Tháng 11/1974, ông được cho xuất ngũ trở về địa phương.

Năm 1979, chính quyền vận động một nửa làng đi làm kinh tế mới ở Hà Cối, Quảng Ninh. ‘Nhưng làm ăn khó khăn quá, năm 1981 tôi lại về quê’.

Lúc này, ông Nhật đi vay mượn, bắt tay vào làm đầm.

‘Huyện về dạy lớp chăn nuôi đúng 6 ngày’ - ông nhớ lại.

‘Đầu tiên, tôi nuôi cá trắm nhưng không thành công vì cá rẻ quá, nhiều khi không bán được’.

Thất bại với cá trắm, ông chuyển sang nuôi cá vược, rô phi dương tính. Lúc ấy, ông chỉ có 11 ha đầm, đấu thầu thêm hơn 40 ha của xã. Ông bắt đầu ‘thắng’ từ đó, kinh tế gia đình đi lên trông thấy.

Đang đà làm ăn thuận lợi, năm 1999, ông quyết định bán căn nhà 3 tầng ở trung tâm xã với giá 160 triệu đồng - một tài sản lớn lúc đó để có tiền xoay vòng vốn.

Đang nhà cao cửa rộng ở trung tâm xã, cả gia đình ông gồm 6 nhân khẩu dọn ra túp lều 16 m2 cạnh chân đê. Thời điểm ấy, khu vực này được gọi là xóm liều, chưa có ai ở.

Vợ con ông phản đối, chẳng ai đồng ý, có người bảo ông hoang tưởng. ‘Vợ tôi cảnh báo ‘không khéo lại phải căng bạt mà ngủ’. Tôi nói ‘bà cứ yên tâm, tôi căng bạt quen rồi, đi bộ đội toàn mắc võng ngủ không’.

Dùng tiền bán nhà và vay mượn thêm, ông cải tạo hơn 60 ha ở đảo Vũ Yên để nuôi cá và làm vườn. Lợi nhuận thu về 250-300 triệu đồng. Ông trả hết nợ, tái đầu tư, mỗi năm nộp thuế cho nhà nước hàng trăm triệu đồng.

Ngôi nhà khang trang được ông Nhật xây dựng sau khi làm kinh tế thuận lợi. Ảnh: Nguyễn Thảo

Năm 2014, sau khi trả lại toàn bộ diện tích đầm ở đảo Vũ Yên cho nhà nước để xây dựng khu du lịch, ông tiếp tục nhận thầu hơn 24ha đầm Sơn Môi (xã Lập Lễ) để cùng con cháu nuôi thủy sản.

Từ ngày kinh tế khấm khá, ông có điều kiện quan tâm tới các hoàn cảnh khó khăn ở địa phương hơn.

Nuôi 2 cháu ngoại mồ côi cả bố lẫn mẹ từ khi các cháu 18 tháng và 2 tuổi, ông thường xuyên đi họp phụ huynh cho các cháu. Thấy đám trẻ mặc áo mưa rách, không có xe đạp, phải cuốc bộ mấy cây số đi học, thương quá, ông nảy ra ý tưởng tặng xe đạp cho các cháu.

Ông Nguyễn Hữu Nhật tặng xe đạp cho học sinh nghèo mỗi dịp khai giảng năm học mới.

Món quà này cũng xuất phát từ quá khứ nghèo khó của chính bản thân ông. ‘Thời thanh niên của tôi, cái xe đạp là cả một ước mơ. Đến lúc lấy vợ, ước mơ ấy vẫn chưa thực hiện được. Thế rồi, năm 1970 được về phép 45 ngày để cưới vợ, tôi quyết tâm phải có cái xe đạp bằng được’.

‘Tôi đi kéo cưa thuê, mua được một cái giường và một chiếc xe khung dựng đầu tiên năm 1971 bằng số tiền đi làm thuê suốt 45 ngày nghỉ phép’.

Bắt đầu từ năm 2014, cứ mỗi dịp năm học mới, ông lại tặng 10-30 chiếc xe đạp cho học sinh nghèo. Đến nay, số xe đạp mà ông Nhật tặng cho học sinh xã Lập Lễ đã lên tới 51 chiếc, trị giá 100 triệu đồng.

Năm 2009, ông phát hiện một gia đình 4 người cùng xã không có nhà ở, phải ở trong túp lều dựng tạm bên góc nhà văn hoá. Đó là gia đình anh Nguyễn Văn Tý, chị Vũ Thị Nguyện - cả hai vợ chồng đều khuyết tật bẩm sinh.

Năm ấy 2 con gái của anh chị đã 16-17 tuổi nhưng vẫn cùng bố mẹ sinh sống trong căn nhà chỉ kê được đúng một chiếc giường bẹp. Khách vào nhà phải cúi đầu xuống, không là đầu chạm nóc. ‘Gọi đó là nhà cũng không phải. Mái lợp tạm bờ-rô xi măng, gạch xung quanh không có vữa trát, mà chỉ xếp chồng lên nhau rồi lấy cây chống’.

Ông Nhật kể, hai vợ chồng họ lấy nhau đã ở đấy rồi. Xã cho họ mượn một góc bên hồi nhà văn hoá. Họ sống từ đó đến khi con lớn. Gia tài lớn nhất trong nhà là con lợn 40kg.

‘Nếu chỉ thiếu 1 gian nhà thì tôi cho cả luôn, nhưng sau hỏi ra thì họ không có đất. Tôi lại đề xuất chính quyền xã cấp đất’.

Có đất, ông đi đầu ủng hộ 20 triệu đồng, còn lại ông đích thân đi vận động bà con làng xóm, họ hàng thân thích của 2 vợ chồng anh Tý trong đúng 3 ngày.

Kết quả là một ngôi nhà 56m2 trị giá hơn 60 triệu đồng được xây lên. Đến nay, gia đình anh Tý vẫn đang ở đó, 2 cô con gái cũng đã trưởng thành, kinh tế bớt khó khăn hơn trước.

Xúc động trước tình cảm của ông, gia đình anh Tý chia sẻ: ‘Nếu không có bác Nhật thì không bao giờ chúng tôi nghĩ đến chuyện làm nhà’.

Những tấm giấy khen, bằng khen được ông trân trọng treo ở một góc nhà.

Sau đó ít năm, thấy đoạn đường đất 1km gần nhà gây bất tiện cho việc đi lại của gia đình và người dân, ông mạnh dạn đứng ra ủng hộ 50 triệu đồng, kêu gọi thêm bà con đóng góp được 100 triệu đồng để hoàn thành con đường.

‘Đến mỗi nhà, tôi kêu gọi bà con có bao nhiêu ủng hộ bấy nhiêu, còn bao nhiêu tôi sẽ bù’ - ông nói.

Hiện tại, tuổi đã cao, ông giao lại việc làm đầm cho các con. Ông chỉ còn nhận nhiệm vụ quản lý 2 khu chợ của xã. Với vị trí của mình, ông còn tạo điều kiện cho 2 cựu chiến binh có hoàn cảnh khó khăn làm công việc thu vé chợ, kiếm thêm thu nhập. Cùng với đó, ông thường xuyên tặng quà, hỗ trợ vật chất những hoạt động tập thể của làng, xã.

Với những đóng góp cho cộng đồng suốt nhiều năm, người cựu chiến binh 71 tuổi nhiều lần được vinh danh ở xã, huyện, thành phố và cấp trung ương.

Nhận xét về những đóng góp của ông Nhật cho cộng đồng địa phương, ông Đinh Văn Ba - Phó Chủ tịch UBND xã Lập Lễ cho biết: ‘Hằng năm ông Nhật vẫn tặng quà cho các học sinh nghèo vượt khó của xã. Quan điểm của chính quyền là ghi nhận và khuyến khích các cá nhân có khả năng giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn như ông’.

Chàng trai khởi nghiệp kiếm tiền tỷ năm nào cũng đi thi đại học

 SN 1987, Nguyễn Văn Mão có sự nhạy bén với kinh doanh, chất lãng mạn của một nghệ sĩ thổi sáo và nhiều nét mơ mộng của một chàng sinh viên.  

Dương Duy thừa nhận điểm yếu là mê nhậu.

Chàng trai tên Trần Dương Duy 37 tuổi, đang công tác trong ngành du lịch. Trước đây, Dương Duy làm cán bộ ngân hàng nhưng đã thay đổi sự nghiệp bởi một biến cố lớn của gia đình.

Duy chia sẻ sau khi mẹ qua đời, anh thấy cuộc sống quá nhàm chán khi công việc cứ lặp đi lặp lại. Vì thế chàng trai 37 tuổi đã quyết định đi du lịch. Từ đó anh yêu thích những chuyến đi và chuyển hẳn sang ngành lữ hành.

Tính chất công việc giúp Dương Duy trở thành người vui tính, khéo léo và có nhiều tài lẻ. Tuy nhiên từ đó cũng mang đến hạn chế lớn nhất là nhậu nhiều. Chàng trai này khẳng định với MC Quyền Linh: "Em nhậu số 2 không ai nhận là số 1".

Việc Duy thẳng thắn thừa nhận khuyết điểm đã nhận được sự thông cảm của bạn gái Huỳnh Ngọc Nhã Thy. Cô nàng đến từ Tiền Giang cũng làm du lịch nên hiểu được tính chất công việc của bạn trai.

Dương Duy mang 1 bao tải quà tặng đến chương trình.

Không khí vui nhộn của trường quay được đẩy lên khi hàng rào mở ra. Dương Duy đã mang đến một bao tải quà và phải nhờ MC Quyền Linh trợ giúp mang vào. Theo đó, chàng trai 37 tuổi đã tặng quà cho cả 2 người dẫn chương trình, tặng luôn mẹ Nhã Thy.

Bất ngờ chưa dừng lại ở đó, cả trường quay đã bật cười khi Dương Duy tiết lộ tặng Nhã Thy 1 thùng bia. Tuy nhiên kèm theo đó cũng là một hộp quà bí mật được bọc kỹ càng.

Dương Duy tiếp tục phô diễn tài năng cũng như sự hài hước với quyết định cắt tóc cho Nhã Thy. Màn "múa kéo" đó được MC Hồng Vân thực sự trầm trồ.

Nhã Thy được bạn trai sửa lại mái tóc 

Cô nàng 29 tuổi chọn ca khúc dễ thương "Ghét anh" để tặng Dương Duy.

Để đáp lại liên tiếp những món quà bất ngờ từ bạn trai, Nhã Thy tự đệm đàn và hát ca khúc "Ghét anh" đầy tình cảm.

Kết thúc chương trình, MC Quyền Linh còn đang mải mê nói về tầm quan trọng của việc bấm nút hẹn hò thì cả Dương Duy và Nhã Thy đã cùng nhau thực hiện xong nhiệm vụ. MC Hồng Vân bật cười và hài hước rủ bạn dẫn đi uống trà sữa vì cặp đôi quá chủ động trao cho nhau cơ hội.

Được mai mối với bạn trai hơn 10 tuổi, cô gái có quyết định bất ngờ

 Không có nhiều thời gian thể hiện, chàng độc thân thật thà khiến Hồng Vân - Quyền Linh cười nghiêng ngả với màn ảo thuật của mình.  

‘Bố tôi là người chăm lao động. Ở tuổi này, ngoài làm việc cá nhân, cụ còn tưới cây, cuốc đất để trồng cây trong vườn’.

Sinh ra trong gia đình có truyền thống làm nghề thuốc, cụ Bảng từng giữ chức trưởng phòng y tế các huyện Gia Viễn, Gia Khánh… ở Ninh Bình. Sau đó, cụ về công ty Vận tải đường sông (thuộc Bộ Giao thông vận tải) công tác. Năm 1980, cụ về hưu.

Sau khi nghỉ hưu, cụ Bảng bắt tay vào việc trồng các cây thuốc nam. ‘Bố tôi cứ đi khắp các đường trong làng, xã và gieo hạt, trồng các loại cây thuốc dọc hai bên đường.

Sau đó, cụ thu hoạch mang về nhà, tự tay làm ra các loại thuốc lá để tặng cho những cụ già cao tuổi, những người ốm đau có hoàn cảnh khó khăn…’, ông Long nói.

Nhiều người thấy cụ gom phân bò, phân trâu trên đường để vun cho các cây thuốc thì trách cụ lọ mọ, tuy nhiên, cụ giải thích ‘Đó là việc có ích, tôi nên làm’.

Trong xã Gia Trấn, nhiều người đau ốm lại đến nhờ cụ Bảng bốc thuốc nam. ‘Có những vị thuốc cụ trồng được nhưng cũng có những vị thuốc cụ phải đi mua về để làm ra bài thuốc. Toàn bộ số thuốc phát ra cụ đều không thu tiền’, con dâu thứ 2 của cụ cho biết.

Những bằng khen cụ nhận được nhờ công tác từ thiện, cống hiến cho cộng đồng.

Không chỉ làm thuốc nam miễn phí, cụ Bảng còn trích lương hưu để làm từ thiện.

‘Lương của bố tôi gần 4 triệu đồng/tháng. Hàng tháng, cụ đưa cho các con 1 triệu  để lo tiền ăn và sinh hoạt cho cụ. Còn lại bố tôi dùng để đóng góp cho các phong trào khuyến học, tặng quà cho các cháu học sinh có thành tích tốt; ủng hộ xã làm đường, xây dựng nông thôn mới…

Vào dịp lễ Tết, ngày kỷ niệm, cụ lại mua quà tặng các gia đình nghèo khó. Nếu họ ở gần, cụ tự tay mang sang tặng. Nếu xa, cụ nhờ các con cháu mang đi tặng hộ’, ông Long chia sẻ.

Bí quyết của cụ ông 101 tuổi

Bí quyết để có sức khỏe và sống thọ của cụ Bảng chính là lao động và sinh hoạt điều độ.

Cụ nói: ‘Tôi luôn vận động, làm các công việc dù nặng hay nhẹ mỗi khi có thời gian rảnh rỗi. Tôi không muốn ngồi một chỗ để con, cháu phục vụ’.

Bởi vậy, tất cả các công việc trong khả năng, cụ đều cố gắng làm. Ngoài ra, cụ Bảng ăn nhiều rau, hạn chế ăn thịt. Thức ăn cụ ưu tiên là cá, tôm để tăng canxi.

Cụ mong muốn có thêm sức khỏe để làm việc có ích cho cộng đồng.

‘Nếu ăn thịt, bố chồng tôi sẽ ăn thịt gà, còn các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn) bố rất hạn chế. Mỗi tháng cụ có 4 ngày ăn chay với các thực phẩm như rau, đậu phụ…’, con dâu của cụ cho biết.

Mặc dù tuổi cao, khả năng nghe kém nhưng cụ rất tích cực đi dự các buổi họp, sinh hoạt của làng xã. Nếu nhận thông báo lịch họp, các con cháu quên báo sẽ bị cụ trách mắng.

Cụ rất ít ốm đau. Lần duy nhất cụ đi viện là cách đây khoảng 7 năm, khi phải mổ nội soi u lành.

Cũng theo các con, cụ Bảng thường giáo dục con cái có lối sống lành mạnh và làm nhiều việc có ích cho xã hội.

‘Bố tôi không đánh con bao giờ. Nếu các con, cháu có lỗi hoặc khiến cụ chưa hài lòng, cụ sẽ giảng giải, phân tích, ít khi nặng lời. Hàng năm, cụ đều trích quỹ khuyến học để tặng thưởng cho các cháu học tốt. Với các cháu chưa có thành tích cũng được cụ tặng quà để động viên’, ông Long cho biết.

Bởi vậy, 6 người con của cụ Bảng đều trưởng thành và thành đạt. Các cháu trong gia đình đều tốt nghiệp cao đẳng, đại học, có người mang học vị tiến sỹ.

Cụ Bảng lấy vợ từ khi rất trẻ do sự sắp đặt của gia đình. Tuy vậy, họ có cuộc hôn nhân hạnh phúc đến ngày cụ bà khuất núi từ nhiều năm về trước.

‘Hiện tại, cuộc sống của tôi không còn gì để nuối tiếc. Tôi chỉ muốn những năm cuối đời sức khỏe ổn định để làm thêm những công việc có ích’, cụ nói.

Cuối đời đi chăn bò của vợ chồng ông chủ buôn sắt vụn, từng giàu nhất làng

 Việc buôn bán ế ẩm, hằng ngày ông Phương dẫn bò đi chăn, bà Xuyến phải bán rau củ, thịt cá tại nhà kiếm thêm thu nhập.  

20 năm trước, ông Thiệp từng bị mọi người gọi là "khùng"  vì đi trồng những thứ cây không biết đến bao giờ cho gạo, cho tiền thì đến nay sau khi có khu rừng với nhiều loài gỗ quý giá trị cả tỷ bạc, mọi người ai cũng đều cảm phục ý chí, nghị lực của ông.

Do đã điện thoại hẹn trước nên khi chúng tôi đến ông Thiệp đã ra tận quốc lộ 6 đón. Trong ngôi nhà khang trang mới xây, rót ly trà mời chúng tôi, ông Thiệp khoát tay ra khu rừng xanh ngút ngàn đằng sau nhà và nói với giọng thấp thỏm: "Thời tiết khô hạn quá! Đã mấy tuần nay chưa đêm nào tôi được yên giấc. Đêm nào 2 vợ chồng tôi cũng bồn chồn và lo lắng vì sợ thời tiết khô hanh thế này dễ gây cháy rừng. Bởi bao tâm huyết của gia đình tôi đều dồn hết vào cánh rừng với hàng ngàn cây gỗ quý này". 

Theo ông Thiệp, đã có người sẵn sàng trả tiền tỷ để mua diện tích rừng trồng toàn các loài gỗ quý như nghiến, lát, tếch...nhưng ông vẫn không chịu bán.

Tiếp tục câu chuyện với chúng tôi, ông Thiệp kể: "Năm 1996, Đảng và Nhà nước có chủ trương giao đất, giao rừng cho các hộ dân sinh sống gần rừng, tôi đã mạnh dạn nhận 18ha để chăm sóc và bảo vệ. Khi đó, rừng ở 2 núi đằng sau nhà chủ yếu đồi trọc, cây bụi và dây leo, những cây gỗ nghiến cổ thụ người ôm không xuể gần như bị phá hết, chỉ còn lại các cây nghiến con to bằng cổ tay". 

Ông Thiệp cho biết, lúc mới trồng cây lát chỉ to bằng gần cổ tay, nhưng đến nay, các cây gỗ lát đã có chu vi gần 40cm.

Sau khi được giao rừng, ngày ngày ông Thiệp lại ngược dốc lên núi, cứ chỗ nào trống là ông nhổ thêm cây nghiến  và mua thêm cây lát ở ngoài về trồng. Cứ như vậy, ngày qua ngày, ông Thiệp đã trồng được gần 1.000 cây gỗ nghiến; trên 1.300 cây gỗ lát.

"Trước đây, khu núi đá này toàn rừng cây gỗ nghiến, tôi cứ nghĩ trồng xong sẽ sống hết nhưng không biết kiểu gì trong số cây nghiến tôi trồng chỉ sống được một nửa, còn cây lát thì sống gần hết" - ông Thiệp nhớ lại. 

Một trong những cây tếch to lớn do chính tay ông Thiệp trồng.

Ông Thiệp cho biết: "Năm 2002, 18ha rừng được giao cho gia đình tôi chính được cấp sổ đỏ. Lúc này, tôi mua thêm cả nghìn cây tếch và cây gỗ lõi thọ về trồng. Sau hơn 20 năm trồng và chăm sóc, đến nay, số lượng cây nghiến, cây lát to nhất cũng đạt chu vi khoảng 40cm; còn lại cây tếch, lát cũng to bằng thân người trưởng thành. 

Khu rừng tếch của gia đình ông Thiệp hiện đã to bằng vòng tay người ôm, thân cây thẳng tắp như những cột chống trời.

Để chứng minh cho lời nói của mình, ông Thiệp ngỏ ý mời chúng tôi ngược dốc lên núi để mục sở thị khu rừng gỗ quý của ông. Khoảng 15 phút leo con dốc thẳng đứng như lên trời, trước mắt chúng tôi là cả khu rừng xanh. Các loài cây gỗ quý đều có thân cây to và đều thẳng tắp như những cột chống trời.  

Hiện, ông Thiệp có 1.200 cây lát, 500 cây nghiến và hơn 4.000 cây tếch, cây gỗ lõi thọ. 

Sải những bước chân thoăn thoắt ôm lấy một cây to bằng thân người, ông Thiệp tự hào bảo: Toàn bộ khu này là cây lõi thọ, dưới tán tôi trồng cây sa nhân; phía trên khu trồng cây lõi thọ là khu trồng cây tếch,cây lát và ở tít trên đỉnh núi đá kia là cây nghiến. Tất cả những cây này đều có tuổi từ 18 năm trở lên. Khoảng 10 năm nữa, cây lõi thọ và tếch đủ thời gian khai thác, cả khu này giá thấp nhất cũng từ 5 tỷ đồng trở lên. 

Từ chỗ chỉ là đồi trọc, đến nay vào tay ông Thiệp, rừng đã được phục hồi và phủ kín màu xanh của nhiều loài cây gỗ quý.

Bên cạnh đó, khu rừng của ông Thiệp thuộc lưu vực sông Đà, mỗi năm, cứ "đều như vắt chanh" ông lại bỏ túi 9 triệu đồng từ tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng từ ngành chức năng.

"Mùa hanh khô, cán bộ kiểm lâm lo gấp 10 lần thì tôi lo gấp 100 lần bởi nếu xảy ra cháy rừng tôi là người thiệt hại hơn cả. Ngày nào tôi cũng phải tuần rừng 24/24. Những ngày bận quá thì phải móc hầu bao ra thuê người khác trông coi hộ, nếu xảy ra cháy là mất ăn ngay..." - ông Thiệp bộc bạch.

Trước khi chia tay chúng tôi, đứng dưới tán rừng gỗ quý cao vút tỏa bóng mát, ông Thiệp quả quyết: "Trong thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục chăm sóc, bảo vệ tốt khu rừng của mình và trồng mới thêm những diện tích đất trống còn lại để khôi phục những cánh rừng nguyên sinh trước đây. Qua đó, góp phần giữ gìn "lá phổi xanh" chung cho mọi người...". 

Cụ ông Sài Gòn hơn 40 năm ăn ngủ cạnh hàng chục ngôi mộ

 Chiếc giường ngủ của ông Mỹ đặt cạnh những ngôi mộ, ngăn cách nhau bởi một bức tường.